Izgled koji sada ima manastir Banjska kod Zvečana potpuno je drugačiji od onog od pre dve decenije. Intervencije i dopune su vršene na ovom objektu tokom godina ne poštujući zakone Kosova. U 2003. godini je prošao veliki projekat, isti 2015. godine, dok se u septembru ove godine radilo na narednim intervencijama. Septembarska fotografija objavila navijačka grupa “Delije” navijačke grupe Crvene zvezde iz Beograda.

Eparhija raško-prizrenska saopštila je da pitanja poput sanacije štete u manastiru Banjska treba da budu rešena u okviru kosovsko-srpskog dijaloga u Briselu. U reagovanju u petak, ova eparhija je saopštila da je obezbedila neophodna sredstva za saniranje štete koju je teroristička grupa nanela 24. septembra i da će to sama uraditi, odbacujući još jednom kosovske institucije.

Početkom septembra po treći put je izvršena restauratorska intervencija u ovom manastiru, bez dozvole države. Medij KOHA je javila da su intervencije izvršene donacijom navijača beogradskog fudbalskog kluba Crvena zvezda. Nakon izvještavanja medija ustanove kulturnog naslijeđa traže dokaze o restauratorskim zahvatima u manastiru koji su urađeni bez dozvole države.

“Što se tiče intervencija u manastiru Banjska u Zvečanu, trenutno prikupljamo informacije i izaći ćemo sa zvaničnim stavom Ministarstva kulture čim budemo imali nešto konkretno”, piše u odgovoru Ministarstva. Kultura, dan nakon izvještaja za ovu priliku.

Ova institucija nije dala detalje u vezi sa obavezama da se provjeri ovaj slučaj. Poseban dokaz je snimak Manastira nakon agresije Srbije na Kosovo preko terorističke grupe 24. septembra. U pojedinim dijelovima kompleksa mogu se vidjeti skele.

Međutim, Eparhija uopće nije reagovala na izvještaj o restaurativnoj intervenciji bez državne dozvole. Ova eparhija je primila zahtev kosovskih vlasti za sanaciju oštećenja spomenika.

Eparhija je u petak u reagovanju optužila Ministarstvo da “obmanjuje javnost” rekavši da “nema iskrene volje za saradnju i normalnu komunikaciju”.

„Hajrulah Čeku, ministar kulture na Kosovu, uputio je 6. oktobra pismo episkopu raško-prizrenskom Teodosiju u kojem mu nudi procenu i sanaciju štete u manastiru Banjska, nakon nemilih događaja od 24. septembra. Ministar Čeku je istog dana objavio svoje pismo na društvenoj mreži “X”, iako je zvanično pismo u Eparhiju stiglo tek 11. oktobra. Prije nego što je odgovoreno na ministrovo pismo, na portalu na medijima 12. oktobra osvanule su nove optužbe iz Ministarstva kulture. Ministarstvo je tvrdilo da je eparhija navodno obnavljala manastir Banjska bez ovlašćenja prištinskih vlasti“, navodi se u reagovanju.

Eparhija je saopštila da u manastiru Banjska “nije oštećena crkva ili istorijski sektor”, već “metalna kapija i konak van glavnog kompleksa”. Navodeći da postoje oštećenja koja zahtevaju “bravarsko-stolarske” popravke, Eparhija je saopštila da je već obezbedila sredstva za potrebne popravke, zahvaljujući “donaciji Fondacije manastira Hilandara i da će oštećenja uskoro biti sanirana”.

Eparhija je saopštila da je zaštita objekata Srpske pravoslavne crkve Srbije na Kosovu definisana Ahtisarijevim planom. On je optužio vlasti da ne ispunjavaju svoje “obaveze” u vezi s tim.

„Stoga smatramo da je od suštinskog značaja da se pitanja, poput oštećenja manastira Banjska, rešavaju u okviru briselskog dijaloga koji je u toku, a koji, između ostalog, predviđa i formalizaciju statusa Srpske pravoslavne crkve., umesto da ova pitanja rešava pozicijama moći i pretnjama, dok Vlada istovremeno ignoriše Zakon o posebnim zaštićenim područjima i odluku Ustavnog suda Kosova o zemljištu Manastira Dečane“, navodi se u reagovanju.

Crkva je optužbe protiv nje opisala kao provokacije.

Tri dana nakon terorističkog napada, u kojem je ubijen narednik kosovske policije Afrim Bunjaku, ministar kulture Hajrulla Çeku je na sednici Vlade izjavio spremnost da obnovi štetu koju je ovom spomeniku nanela teroristička grupa za oko 30 godina. Eparhija raško-prizrenska se protivila ovoj inicijativi. U reagovanju na sajtu Eparhija je napisala da je Čeku “odbio da identifikuje manastir kao deo Srpske pravoslavne crkve”. On se požalio “na kontinuirano negiranje duhovnog i verskog identiteta na Kosovu tokom godina”. Smatrajući situaciju neprihvatljivom, Eparhija je napisala da “ne može da prihvati intervenciju kosovskih institucija u život crkve i uzimanje pod zaštitu manastira Banjska”.